Omwonenden (kinderen en volwassenen) van bovengrondse hoogspanningslijnen hebben mogelijk een verhoogde kans op leukemie. De magneetvelden, die door de elektrische stroom door de draden ontstaan, zijn mogelijk de oorzaak, maar bewezen is dat niet.  Door de energietransitie en de woningbouwopgave kunnen er meer woningen in de buurt van het elektriciteitsnet komen te staan. Daardoor kan de blootstelling aan magneetvelden toenemen. Sommige mensen die dichtbij het elektriciteitsnet wonen, maken zich daarom zorgen over hun gezondheid.

Magneetveld en gezondheid

Acute effecten
Bij blootstelling aan sterke magneetvelden kunnen acute effecten optreden zoals spiersamentrekkingen en lichtflitsen in het oog. Onder een magneetveldsterkte van 100 microtesla treden deze effecten niet op. Bij bovengrondse hoogspanningslijnen liggen de magneetvelden onder deze 100 microtesla. Dichtbij een transformatorhuisje kan de 100 microtesla soms worden overschreden

Effecten op langere termijn
De Gezondheidsraad ziet aanwijzingen voor gezondheidseffecten van de magneetvelden rondom bovengrondse hoogspanningslijnen. Het gaat vooral om leukemie bij kinderen die in de buurt van zo’n hoogspanningslijn wonen. Bij langdurige blootstelling aan  magneetveldsterkten boven 0,4 microtesla is er mogelijk een verdubbeling van de kans op leukemie. Dat betekent voor Nederland dat maximaal één van de ongeveer 280 kinderen die elke twee jaar leukemie krijgen door de bovengrondse hoogspanningslijnen zou kunnen komen, als er een oorzakelijk verband is.

Mogelijk hebben de magneetvelden ook invloed op het ontstaan van hersentumoren bij kinderen en leukemie bij volwassenen, maar de aanwijzingen hiervoor zijn minder sterk dan voor kinderleukemie. Voor andere gezondheidseffecten van magneetvelden in de woonomgeving, bij kinderen of volwassenen, geeft het wetenschappelijk onderzoek geen aanwijzingen.

De aanpak van het magneetveld

Sinds 2005 is er in Nederland voorzorgbeleid voor magneetvelden in de buurt van bovengrondse hoogspanningslijnen. Dat beleid is in 2023 herijkt. Het herijkte beleid bestaat uit bronmaatregelen in nieuwe situaties om de magneetvelden van bovengrondse hoogspanningslijnen, ondergrondse hoogspanningskabels, hoogspanningsstations en transformatorhuisjes zo klein mogelijk te houden en te verminderen. Voor bovengrondse hoogspanningslijnen is het beleid niet veranderd. Er wordt in nieuwe situaties een ruimtelijke afweging gemaakt op basis van een berekende magneetveldzone.